Lakowanie zębów to temat, który często pojawia się w gabinetach stomatologicznych, ale czy na pewno wiesz o nim wszystko? Oto trzy mniej znane fakty, które mogą Cię zaskoczyć!
Czego nie wiesz o lakowaniu zębów !
1. Lakowanie bruzd to temat nie tylko dla dzieci. Lakowanie zębów u dzieci i dorosłych
Wielu z nas kojarzy lakowanie głównie z ochroną zębów mlecznych u dzieci. Jednak dorośli również mogą skorzystać z tej metody! Jeśli masz głębokie bruzdy w zębach trzonowych, lakowanie może pomóc w zapobieganiu próchnicy, niezależnie od wieku. Ta profilaktyka zabezpiecza zęby przed utratą tkanek często na wiele lat. Pokrywamy lakiem i zabezpieczamy powierzchnie w zębach przedtrzonowych i wszystkich trzonowych
2. Nie każdy ząb nadaje się do lakowania
Zanim zdecydujesz się na lakowanie, stomatolog musi ocenić stan Twoich zębów. Zęby z już istniejącymi ubytkami lub próchnicą nie są idealnymi kandydatami do lakowania. Dlatego regularne wizyty kontrolne są kluczowe, aby odpowiednio wcześnie podjąć decyzję o lakowaniu.
3. Zabezpieczenie bruzd to nie wieczna ochrona
Choć lakowanie jest skuteczną metodą ochrony przed próchnicą, nie jest to rozwiązanie na zawsze. Laki mogą się zużywać i odpadać z czasem, dlatego ważne jest, aby regularnie sprawdzać ich stan podczas wizyt u dentysty. Dzięki temu można szybko zareagować i uzupełnić lak tam, gdzie jest to potrzebne. Dobrze założony lak utrzymuje się na powierzchni zęba od 6-mcy do nawet kilku lat.
Lakowanie bruzd – skuteczna ochrona przed próchnicą
Lakowanie zębów to jedna z najskuteczniejszych metod profilaktyki próchnicy, szczególnie u dzieci i młodzieży. Zabieg ten polega na pokryciu bruzd i zagłębień w zębach specjalnym materiałem ochronnym – lakiem szczelinowym, który zapobiega osadzaniu się bakterii i resztek pokarmowych. W efekcie zęby stają się bardziej odporne na rozwój próchnicy i nie wymagają tak częstych interwencji stomatologicznych. Preparatem kryjemy wyłącznie bruzdy zębowe w przeciwieństwie do lakieru fluorowego, którym pokrywamy całe powierzchnie koron zębowych.
Dlaczego warto lakować zęby?
Lakowanie jest szczególnie istotne w przypadku zębów trzonowych i przedtrzonowych, które mają skomplikowaną strukturę powierzchni żującej. Ich głębokie bruzdy są trudne do dokładnego oczyszczenia przy codziennym szczotkowaniu, co sprzyja rozwojowi próchnicy. Pokrycie tych miejsc specjalnym lakiem stanowi skuteczną barierę ochronną i znacznie zmniejsza ryzyko powstawania ubytków. Lakier działa dwojako. Z jednej strony mechanicznie blokuje dostęp drobnoustrojom do najbardziej narażonych powierzchni zęba. Z drugiej strony posiadając w swoim składzie fluor, aktywnie uczestnicz w procesach remineralizcji uszkodzonych powierzchni zębów.
Przebieg zabiegu lakowania bruzd
Zabieg lakowania jest szybki, bezbolesny i całkowicie bezpieczny. Składa się z kilku etapów:
Dokładne oczyszczenie zęba – stomatolog usuwa ewentualne osady i płytkę nazębną, aby lak mógł idealnie przylegać do powierzchni zęba.
Osuszenie powierzchni – wilgoć może zmniejszyć skuteczność lakowania, dlatego ważne jest dokładne osuszenie zęba przed nałożeniem preparatu.
Obróbka chemiczna – wytrawienie przygotowywanej powierzchni
Aplikacja laku szczelinowego – lekarz nakłada cienką warstwę preparatu na bruzdy zęba, dbając o równomierne pokrycie.
Utwardzenie laku – lak jest utrwalany przy pomocy światła UV, dzięki czemu staje się trwały i spełnia swoją funkcję ochronną.
Lakowanie zębów mlecznych
Pokrywanie bruzd preparatem fluorowym jest zalecane głównie dla dzieci i młodzieży w okresie wyrzynania się zębów stałych, czyli od około 6. roku życia. Nie oznacza to jednak, że młodsze dzieci nie mogą skorzystać z tej metody – jeśli ich zęby mają głębokie bruzdy i są podatne na próchnicę, lakowanie będzie dobrą formą profilaktyki. trzeba pamiętać, ze zęby mleczne ulegają z czasem stopniowemu starciu i utrzymanie preparatu fluorowego w bruzdach nie jest tak trwałe jak w zębach stałych. Ważne jest zachęcanie dzieci od najmłodszych lat do regularnej higieny jamy ustnej. Polecam artykuł: Mycie zębów u dziecka
Czy lakowanie jest trwałe?
Choć lakowanie jest bardzo skuteczne, jego trwałość zależy od wielu czynników. W niektórych przypadkach może się zdarzyć, że lak się ściera lub ulega uszkodzeniu, dlatego warto regularnie odwiedzać stomatologa, który oceni stan zabezpieczenia i w razie potrzeby przeprowadzi uzupełnienie laku. Niebagatelna jest też prawidłowa higiena jamy ustnej i regularne szczotkowanie zębów. Polecamy szczególnie szczoteczki soniczne dla naszych pacjentów. Zapraszam do naszego wpisu: Jaką szczoteczkę wybrać ?
Aspekty kliniczne. Rodzaje laków stomatologicznych
W stomatologii stosuje się różne rodzaje materiałów do lakowania, a ich wybór zależy od wieku pacjenta, stanu uzębienia oraz preferencji lekarza. Do najczęściej stosowanych laków należą:
- Preparaty fluorkowe – zawierają fluor, który dodatkowo wzmacnia szkliwo i zwiększa odporność zębów na działanie kwasów.
- Laki bezfluorkowe – stosowane u osób, które nie mogą mieć kontaktu z fluorem, na przykład ze względu na alergie.
- Preparaty światłoutwardzalne – utwardzane pod wpływem światła lampy polimeryzacyjnej, co zapewnia ich trwałość i odporność na ścieranie.
- Laki samoutwardzalne – utwardzają się samoistnie po nałożeniu na ząb, stosowane szczególnie u małych dzieci, które mogą mieć trudność w utrzymaniu otwartych ust przez dłuższy czas.
Kwalifikacja pacjenta do profilaktyki fluorkowej
Zanim stomatolog przeprowadzi lakowanie, ocenia stan zębów pacjenta, aby upewnić się, że zabieg będzie skuteczny. Lakowanie jest zalecane dla:
✅ Dzieci i młodzieży z nowo wyrżniętymi zębami trzonowymi i przedtrzonowymi.
✅ Pacjentów z głębokimi bruzdami, w których gromadzą się bakterie.
✅ Osób ze zwiększonym ryzykiem rozwoju próchnicy, np. z cukrzycą, suchością jamy ustnej lub wysoką podatnością na infekcje bakteryjne.
Natomiast lakowanie nie jest zalecane, jeśli:
❌ Ząb ma już widoczne oznaki próchnicy lub ubytki.
❌ Korony zębów są płaskie i łatwe do czyszczenia, co eliminuje potrzebę lakowania.
❌ Pacjent ma przeciwwskazania do stosowanych materiałów, np. alergię na fluor czy składniki laku.
Potencjalne powikłania po lakowaniu zębów
Lakowanie jest bezpiecznym i nieinwazyjnym zabiegiem, ale w rzadkich przypadkach mogą wystąpić pewne komplikacje:
⚠️ Odpadanie laku – Może dojść do jego mechanicznego starcia lub utraty przy gryzieniu twardych pokarmów. Regularne kontrole u stomatologa pozwolą na jego uzupełnienie.
⚠️ Nieszczelność laku – Jeśli lak nie został prawidłowo nałożony, może dojść do przedostania się bakterii pod jego powierzchnię, co sprzyja powstawaniu próchnicy. ⚠️ Reakcje alergiczne – Niektóre osoby mogą być uczulone na składniki laków, dlatego ważne jest sprawdzenie ich tolerancji przed zabiegiem.
Lakowanie zębów - cena
Koszt zabezpieczenia fluorkowego lakiem waha się w zależności od rodzaju preparatu, jak i oczywiście miejsca i lokalizacji gabinetu. Cena lakowania zębów będzie wyższa w większych miastach i wyniesie od 100-200 zł
Lakowanie zębów na NFZ
Narodowy Fundusz Zdrowia refunduje lakowanie szóstek do ukończenia przez dziecko ósmego roku życia. Można to zrobić tylko jeden raz , nawet jeśli po pewnym czasie będzie potrzeba uzupełnić odpryśnięty uszczelniacz.
Skuteczność lakowania w zapobieganiu próchnicy
Badania kliniczne potwierdzają, że lakowanie zębów zmniejsza ryzyko wystąpienia próchnicy nawet o 80% w pierwszych latach po zabiegu. Długoterminowa skuteczność zależy jednak od prawidłowej higieny jamy ustnej, regularnych wizyt kontrolnych oraz stylu życia pacjenta.
Lakowanie zębów to nie tylko zabieg kosmetyczny, ale przede wszystkim skuteczna metoda profilaktyki próchnicy, poparta dowodami klinicznymi. Dzięki odpowiedniemu doborowi laków, prawidłowej kwalifikacji pacjentów oraz regularnym kontrolom stomatologicznym, można skutecznie chronić zęby przed poważnymi problemami zdrowotnymi.
Pamiętaj, że zdrowie Twoich zębów to inwestycja na całe życie. Dbaj o nie świadomie i korzystaj z nowoczesnych metod ochrony, takich jak lakowanie!
