Rentgen zęba w ciąży. Skutki i zagrożenia
Rtg zęba w ciąży. Tak można zdjęcia zęba wykonywać. Ale…. ! Kobieta i jej nienarodzone dziecko w okresie ciąży podlegają szczególnej opiece. Prześwietlenia zęba w ciąży na potrzeby stomatologii wykonuje się w konkretnie uzasadnionych klinicznie przypadkach, dbając o ochronę płodu. Szczególnie ważny dla płodu jest pierwszy trymestr i prześwietlenie w pierwszych dniach ciąży. Jeśli nie ma szczególnych wskazań klinicznych najczęściej odracza się wykonanie rtg zęba na początku ciąży, po trzecim miesiącu ciąży, albo w ogóle po połogu.
Nie dotyczy to jednak pacjentek, u których przed zajściem w ciążę nie było wykonanej sanacji jamy ustnej i doszło do zmian zapalnych w obrębie miazgi czy tkanek okołowierzchołkowych. Mamy wtedy do czynienia z czynnym ogniskiem zapalnym i ten ostry stan wymaga szybkiego leczenia i wykonania w jego przebiegu zdjęć RTG.
I tu właśnie pacjentki zgłaszają pytania, czy RTG zęba we wczesnej ciąży i w ogóle w ciąży nie zaszkodzi jej jeszcze nienarodzonemu dziecku? Moje osobiste zdanie jest takie, że….NIE
Rentgen zęba a ciąża
Należy rozważyć dwie strony tej sytuacji:
Rtg zęba w ciąży zagrożenia. Skutki. Pierwsza sytuacja
– nie robimy zdjęcia, bo obawiamy się o zdrowie naszego nienarodzonego dziecka !
Ale…. w przypadku ostrego stanu zapalnego mamy często bardzo silne dolegliwości bólowe zębów, obrzęk tkanek miękkich i olbrzymi stres, który odczuwa kobieta, a razem z nią dziecko. Mamy do czynienia z wyczerpaniem zarówno psychicznym jak i fizycznym.
Przyjmowane są zarówno leki przeciwbólowe, przeciwzapalne jak i nierzadko antybiotyki. Kuracja lekowa w takich przypadkach prowadzona jest przez kilka dni i nie zawsze jest skuteczna.
Rozwiązaniem w takiej sytuacji jest albo radykalne pozbycie się zęba, albo jego czasowe odbarczenie, czyli zamiana stanu ostrego w przewlekły bez rozwiązania problemu ostatecznie. Napisałem, że odbarczenie, otwarcie komory zęba jest rozwiązaniem czasowym, dlatego, bo nigdy nie wiemy, kiedy dolegliwości powrócą znowu. Taka sytuacja może mieć miejsce nawet kilka razy w okresie ciąży.
Naprawdę poważnie robi się w okresie okołoporodowym, kiedy w organizmie kobiety osłabionym przez ciążę pojawia się ostry stan zapalny. Może on wikłać poród. Może wpływać na jego przebieg. Taką sytuację możemy mieć nie tylko z zębami z ostrym stanem zapalnym, ale również z tymi, w których istniał przewlekły stan zapalny, a które pod wpływem zmniejszonej odporności organizmu kobiety nagle ulegają podrażnieniu.
Zdarzenia jakie opisałem mają miejsce i w bardzo wielu przypadkach kończą się usunięciem zęba. Jak więc widzicie przy takim podejściu mamy tu po pierwsze problem zdrowotny, zarówno matki jak i dziecka. Po drugie estetyczny, jeśli kobieta zdecyduje się na usunięcie zęba. Po trzecie moralny, bo naraża siebie i dziecko na komplikacje zdrowotne. Po czwarte na koniec prawny związany z odpowiedzialnością za niedopełniony obowiązek wyleczenia zębów przed planowanym porodem i wynikłe z tego powikłania.
To pacjentka ponosi wówczas odpowiedzialność za wikłający się przebieg ciąży oraz porodu.
Rtg zęba w ciąży zagrożenia. Skutki. Druga sytuacja
– robimy zdjęcie RTG zęba w ciąży, czy nawet kilku zębów
Zastrzeżenie. Zdjęcie Rtg zęba w ciąży musi być wykonane na aparatach RTG najwyższej klasy i tylko tyle ile musi być wykonanych.To czy będzie to jedno zdjęcie czy kilka, zależeć będzie od rozpoznania klinicznego, czyli stanu zębów pacjentki i dolegliwości.
Zdjęcie panoramiczne zębów w ciąży. Może być w miejsce zdjęcia punktowego wykonane zdjęcie panoramiczne, Daje ono wgląd w sytuację wielu zębów przy jednorazowej ekspozycji. Samo wykonanie zdjęcia jest całkowicie bezbolesne, trwa kilka sekund. Samo promieniowanie jest skolimowane czyli ukierunkowane. Nie jest rozsiewane. Trafia dokładnie tam gdzie jest kierowane, czyli na zęby. Można to porównać do snopu światła z latarki w nocy. Promieniowanie rozproszone, które zawsze powstaje stanowi około 5% całej dawki.
Dawka, jaką otrzymuje pacjentka ( i tu ważne zaznaczenie – matka a nie płód, który jest chroniony ołowianym fartuchem ochronnym) wynosi odpowiednio dla:
- Badanie RTG-RVG zębowe 1 – 5 µSv
- Badanie pantomograficzne ok. 10 – 20 µSv
- Tomografia stożkowa (CBCT) ok. 5 -19 µSv
Gdzie dla porównania średnie promieniowanie tła w Polsce wynosi 0.3 – 0,8 µSv /h, czyli dziennie z otoczenia matka i płód otrzymują ok. 7-20 µSv. Osoby mieszkające np. w Lądku Zdroju dostają z otoczenia jeszcze więcej bo dobowo jest to ok. 360 µSv. Podobnie mieszkańcy Dolnego Śląska, Gór Stołowych gdzie promieniowanie naturalne jest stosunkowo wysokie.
Lecąc samolotem wraz z matką płód otrzymuje dawkę kilka krotnie większą niż jego mama robiąc zdjęcie Rtg zębów w ciąży, czy nawet tomografię potrzebną do wyleczenia zęba.
Takich sytuacji gdzie otrzymujemy zwiększone dawki promieniowania z otoczenia, o których nie wiemy i nie jesteśmy ich świadomi jest znacznie więcej.
Rtg zęba w ciąży. Jeśli mamy konieczność wykonania diagnostyki dla potrzeb nadzoru ginekologicznego, albo sytuację stanu zapalnego zęba, dawka jaką otrzymuje pacjentka, matka – nie płód !!! wynosi od kilku do 30 µSv.
Polecam artykuł : Czy zdjęcie u dentysty jest szkodliwe
Rtg zęba a ciąża. Zdjęcie panoramiczne zębów a ciąża
Rtg zęba w ciąży. Zgoda na wykonanie zdjęcia umożliwia postawienie prawidłowego rozpoznania w trakcie trwania ciąży co do stanu faktycznego w jamie ustnej i wykonania sanacji jamy ustnej. Pozwala w stanach nagłych poprowadzić leczenie stomatologiczne i zakończyć je szybko w trakcie trwania ciąży likwidując wszystkie skutki zapalenia. Zwiększa bezpieczeństwo zdrowotne matki i dziecka !
Dla lekarza czy lekarza stomatologa najważniejszym elementem poprzedzającym leczenie jest szczegółowa diagnostyka. To ona zapewnia prawidłowe postawienie diagnozy i sukces leczenia. W stomatologii podstawowym narzędziem diagnostycznym jest RTG. Zdjęcie panoramiczne zębów w ciąży jest korzystne, w momencie gdy trzeba zdiagnozować trudno dostępny, albo większy obszar jamy ustnej.
Rtg zęba a planowanie ciąży. Rtg zęba a wczesna ciąża.
Lekarz ginekolog prowadzący waszą ciążę wręcza każdej pani na jej początku Kartę Ciąży. W niej to znajduje się rubryczka „Badanie Stomatologiczne” i wymagana jest przed rozwiązaniem sanacja jamy ustnej. Oznacza to, stwierdzenie podczas wizyty kontrolnej u stomatologa, że nie ma zmian zapalnych w obrębie jamy ustnej. Dobrze jest przed zajściem w ciążę wyleczyć zęby, wykonać diagnostykę i nie robić rtg zęba w ciąży. Potem już przed rozwiązaniem tylko je skontrolować i podbić kartę, że wszystko jest OK. Jeżeli robimy kontrolę w trakcie ciąży, to rtg zębów w ciąży jeśli jest konieczne, wykonajmy po trzecim miesiącu ciąży.
Zdjęcie zęba ciąża. Informacja dla personelu medycznego
Pierwszą ważną sprawą jest zgłoszenie lekarzowi prowadzącemu leczenie i kierującemu na badanie radiologiczne faktu istnienia ciąży. Drugim ważnym krokiem jest poinformowanie rejestratorki i operatora pracowni radiologicznej o ciąży i jej zaawansowaniu.
Rtg zęba ciąża. Mam nadzieję, że ten artykuł trochę rozjaśni temat i pomoże w niektórych dylematach. Ostateczną decyzję zawsze podejmuje matka.
