Proteza zębowa odtwarza i uzupełnia utracone własne tkanki. Zarówno zęby, jak i tkanki miękkie. Wiele osób, które utraciły zęby stoi przed dylematem, co zrobić, jakie dobrać uzupełnienie protetyczne brakujących zębów. W konsekwencji wybór jaki dokonamy będzie przez wiele lat wpływał na nasze samopoczucie, komfort życia i samoocenę.
Protezy zębowe zmieniamy ze względu na wiek, utratę zębów, brak satysfakcji z aktualnego uzupełnienia. W skrócie postaram się doradzić co wybrać. Ostateczny wybór należy jednak zawsze do państwa.
Leczenie przygotowawcze i plan leczenia przed wykonaniem protezy zębowej
Leczenie protezą zębową nie traktujemy jako leczenia incydentalnego. Postrzegamy organizm jako całość i problemy pacjenta odwiedzającego nasz gabinet stomatologiczny w Brzesku lub Bochni staramy się rozwiązać kompleksowo. Dlatego też rozpoczynamy od dokładnego badania i rozpoznania potrzeb leczniczych. Na tej podstawie wdrażamy dalsze leczenie, w tym leczenie wielospecjalistyczne. Po pierwsze Lekarz stomatolog prowadzący nakreśla plan leczenia. Po drugie pacjent go akceptuje. W następnej kolejności wykonujemy pełną diagnostykę radiologiczną.
W ramach leczenia przygotowawczego wielospecjalistycznego endodonta leczy kanałowo i wzmacnia zęby. Chirurg stomatologiczny koryguje i usuwa zmienione zapalnie tkanki. Periodontolog monitoruje i leczy przyzębie. Ortodonta koryguje łuki zębowe i poprawia warunki zwarciowo-artykulacyjne, a implantolog wprowadza wszczepy w miejsce brakujących zębów. Podstawą jest wyleczenie z próchnicy wszystkich zębów, Jest to warunek powodzenia całego leczenia.
Rodzaje protez zębowych
Pojęcie proteza zębowa jest dość szerokie. Rozumiemy pod nim odbudowę, czy wstawienie pojedynczego zęba z jednej strony, a z drugiej uzupełnienie braku wszystkich utraconych zębów. Ponadto mamy całą kombinację innych braków zębowych i różne możliwości ich uzupełnienia.
W stomatologii wyróżniamy protezy zębowe stałe i protezy zębowe ruchome.
Proteza zębowa stała
Proteza zębowa stała jest montowana ostatecznie na zębach pacjenta i nie wyciągamy jej z jamy ustnej.
Odbudowa niewielkiego stopnia protezą zębową stałą
Ukruszona, zniszczona korona zęba. W zależności od rodzaju ubytku możemy odbudować ją na kilka sposobów. Najtaniej i najszybciej odbudujemy zachowawczo ubytek wypełnieniem kompozytowym. Ale z drugiej strony nie zawsze jest ono wskazane ze względów mechanicznych. W takich wypadkach możemy zastosować odbudowę protetyczną w postaci wkładów koronowych, lub koronowo-korzeniowych. W części wargowej możemy posłużyć się licówkami.
Odbudowa znacznego stopnia protezą zębową stałą
Przy znacznym zniszczeniu zęba możemy zaplanować koronę protetyczną. Chroni ona wówczas wszystkie powierzchnie zęba. Nierzadko wskazane jest szczególnie przy zębach leczonych endodontycznie wzmocnienie korony zęba dodatkowo wkładem koronowo-korzeniowym.
Przy znacznym zniszczeniu zęba możemy zaplanować koronę protetyczną. Chroni ona wówczas wszystkie powierzchnie zęba. Nierzadko ze względu na wskazania, szczególnie przy zębach leczonych endodontycznie, wzmacniamy korony zęba dodatkowo wkładem koronowo-korzeniowym.
Zniszczone ukruszone sąsiadujące zęby. Podobnie jak w przypadku pojedynczego zęba, po odpowiednim wzmocnieniu korony klinicznej, przy prawidłowych kontaktach zwarciowo-artykulacyjnych możemy zaplanować solowe korony protetyczne na poszczególne leczone zęby. Gdy jednak warunki zwarciowe odbiegają od ideału, a tak jest bardzo często, wykonujemy korony protetyczne zblokowane. Są one ze sobą połączone. Mechanicznie znacznie bardziej wzmacniają zęba niż pojedyncza korona. Możemy ten układ porównać do modelu z gałązkami. Jeśli próbujemy złamać jedną łatwo sobie poradzimy. Gdy chcemy zrobić to naraz z dwoma lub trzema jest to znacznie trudniejsze. Podobnie jest z zębami. Dlatego też, gdy mamy do czynienia z bardzo słabymi mechanicznie zębami i niekorzystnymi warunkami zwarciowo-artykulacyjnymi niezbędne staje się ich wzajemne łączenie.
Odbudowa brakującego zęba protezą zębową stałą
Usunięty ząb lub zęby i powstała luka w łuku zębowym. Zawsze, o ile jest to możliwe staramy się zaplanować uzupełnienie protetyczne stałe. To znaczy takie, które jest nie wyciągane z jamy ustnej i zostało na stałe zacementowane. Mamy tutaj dwie możliwości. Mamy tutaj dwie możliwości. Most protetyczny i implant zębowy, bądź implanty, jeśli brakuje kilku zębów. Oczywiście implanty są tylko filarami i one docelowo też zostają pokryte koronami mostu protetycznego.
Znacznie rzadziej stosujemy mikroprotezy ruchome, czyli takie, które uzupełniają pojedyncze braki zębowe i ze względu na swoją konstrukcję są wyciągane z jamy ustnej przez pacjenta. Mają one bardzo mało zalet i sporo wad. Dlatego zakładamy je, jako uzupełnienia czasowe. Maksymalnie do 6 miesięcy.
Proteza zębowa ruchoma
Protezy zębowe ruchome to uzupełnienia, które pacjent może wyciągać z jamy ustnej. Odtwarzają one braki, gdy w danej szczęce nie ma kilku zębów i luki zębowe są różnie rozmieszczone. Projektujemy je w tym samym celu, co wspomniane wyżej implanty i mosty protetyczne. Protezy częściowe zaliczamy do uzupełnień ruchomych. Mamy dwa typy protez ruchomych. Pierwsze z nich, to protezy o trzonie metalowym, tzw. protezy szkieletowe. Drugie, to protezy częściowe akrylowe.
Proteza zębowa z zatrzaskami
Proteza szkieletowa jest typem protezy zębowej ruchomej, której główne elementy odlewamy ze stopów metali. Zarówno trzon protezy, jak i podparcia i klamry wykonujemy ze sztywnego, bardzo sprężystego stopu metali. Części imitujące zęby i dziąsła stanowi barwiony akryl. W konsekwencji tradycyjne protezy zębowe szkieletowe za elementy retencyjne, utrzymujące protezę w jamie ustnej mają klamry (mają jednak tą wadę, że wykonujemy je z metalu dlatego widoczne w jamie ustnej obniżają bardzo estetykę uzupełnienia protetycznego).
Dobrym rozwiązaniem pod względem estetycznym, są protezy szkieletowe posiadające specjalne elementy retencyjne. Proteza zębowa z zatrzaskami, proteza zębowa z zasuwami, czy teleskopami, magnesami i innymi typami mocowania nie potrzebuje metalowych klamer. Elementy zakotwiczające ukryte ma pod płytą protezy. Dlatego też przy uśmiechu pacjenta nie odróżniamy protezy szkieletowej od własnych zębów pacjenta.
Napisałem, że jet to rozwiązanie dobre, a nie idealne. Dzieje się tak, ponieważ zakotwiczenia osadzamy również w koronach, które należy wykonać na zęby pacjenta na skraju braków zębowych. Więcej informacji znajdziecie w naszym wpisie:
Proteza szkieletowa. Cena. Proteza szkieletowa na zatrzaskach
Proteza zębowa akrylowa
W niektórych przypadkach wykonujemy dla pacjentów protezy częściowe akrylowe. My je traktujemy podobnie jak mikroprotezy, jako uzupełnienia czasowe lub przejściowe, gdy jesteśmy zmuszeni u pacjenta usunąć wszystkie zęby i uzyskać pełne bezzębie. Dlatego jest to korzystne dla pacjenta, bo zaopatruje go estetycznie, pozwala wygoić się tkankom miękkim, nie obciąża zanadto finansowo. Daje czas na stopniowe w zależności od potrzeb usuwanie zębów i na koniec lepszą adaptację do protezy całkowitej. Obserwujemy, że okolica po usuniętym zębie przykryta płytą protezy podlega prawidłowemu formowaniu, a i procesy zanikowe kości są dużo mniejsze. Nie należy protezy akrylowej częściowej traktować jako odbudowy protetycznej ostatecznej.
Przy całkowitym bezzębiu, gdy nie ma już ani jednego zęba, podstawowym rozwiązaniem jest proteza akrylowa całkowita. Jest to uzupełnienie ruchome, wyciągane przez pacjenta z jamy ustnej.
Wydawać by się mogło, że na tym nasze możliwości się kończą, ale tak nie jest. Proteza zębowa może doskonale współpracować z implantami. Stabilizują one protezę, zapewniają, że nie spada.
Więcej informacji znajdziecie w naszych wpisach :
Proteza akrylowa całkowita i częściowa. Cena. Wady i zalety
Proteza częściowa akrylowa. Wskazania do protezy
Proteza zębowa elastyczna - nylonowa
Protezy częściowe elastyczne wykonujemy z termoplastycznego materiału z zawartością nylonu. Podobnie jak proteza akrylowa jest protezą osiadającą. Różnica polega jednak na tym, że trzon protezy jest elastyczny. Jest to duża zaleta tych protez. Adaptacja pacjenta do protez elastycznych przebiega szybciej niż w przypadku protez akrylowych. W efekcie, także komfort noszenia protez elastycznych mamy wyższy, niż protez akrylowych, których konstrukcja jest twarda i sztywna.
Proteza nylonowa jest protezą częściową osiadającą. Dlatego też wymaga, aby pacjent posiadał przynajmniej jeden, dwa własne zęby. Do zalet protezy elastycznej zaliczamy również hipoalergiczność, niełamliwość, brak metalowych klamer zakotwiczających na zębach, a więc i lepszą estetykę przynajmniej na początku.
Do minusów protez nylonowych musimy zaliczyć bardzo łatwe przebarwianie tworzywa z którego są wykonane, problemy z higieną protezy, brak możliwości dostawienia zęba po jego usunięciu oraz naprawy protezy. Dlatego też jeśli przyjmiemy, że co pewien czas jesteśmy zmuszeni usuwać kolejne zęby, planowanie przez nas protezy elastycznej jest co najmniej problematyczne. Cena protezy nylonowej jest przeważnie dwukrotnie wyższa niż tradycyjnej akrylowej.
Proteza zębowa na implantach
Implanty. Jeśli jest ich wszczepionych odpowiednio dużo 5,6,7 szt. możemy zaplanować odbudowę stałą. Podobnie jak w przypadku braków pojedynczych zębów odbudowujemy łuk zębowy montując na implantach mosty protetyczne. Naturalnie stosujemy bardzo wiele ich modyfikacji, podobnie jak i materiałów, których w trakcie leczenia używamy.
Proteza zębowa natychmiastowa
Jak sama nazwa wskazuje proteza zębowa natychmiastowa to proteza, którą wprowadzamy do jamy ustnej pacjenta zaraz po wykonanym zabiegu. Najważniejsze w naszym postępowaniu leczniczym jest to, aby od razu pacjent posiadał estetyczną odbudowę protetyczną. W efekcie proteza zębowa natychmiastowa uzupełnia ewentualne braki, pozwala pacjentowi normalnie funkcjonować w pracy i w domu. Protezę zębową natychmiastową zaliczamy do protez czasowych. Potem po okresie przygotowawczym i gojenia w jej miejsce wykonujemy odbudowę protetyczną ostateczną
Protezy zębowe natychmiastowe mogą być ruchome, bądź osadzane na stałe. Dlatego też rodzaj protezy natychmiastowej zależy od wykonanego zabiegu. I tu dla przykładu, gdy przygotowujemy zęby pod korony i mosty protetyczne wykonujemy dla pacjenta czasowe korony z szybkopolimeru. Inna sytuacja to ekstrakcja zęba, gdy zaraz po zabiegu osadzamy przygotowany czasowy most, albo szynę ESSIX, czy też protezę akrylową częściową.
Proteza zębowa na NFZ
W ramach ubezpieczenia i na NFZ możemy mieć uzupełnione braki zębowe protezami ruchomymi. Dlatego też, w grę wchodzą protezy akrylowa częściowa i całkowita górna i dolna. Nie mamy możliwości uzupełnić braków protezami szkieletowymi. Podobnie jest z protezami stałymi typu korony czy mosty. NFZ nie refunduje tych protez zębowych.
Przysługuje nam w ramach NFZ proteza ruchoma częściowa, ale tylko wtedy, gdy brakuje nam co najmniej 5 zębów. W tę ilość nie są wliczane zęby ósme – mądrości. Protezę akrylową całkowitą możemy zrobić zawsze, ale pod jednym warunkiem! Dotyczy ten warunek również protez akrylowych częściowych. Na NFZ protezy zębowe możemy wykonywać co 5 lat (liczymy od daty otrzymania protez)
Protezy zębowe nie tylko przywracają pacjentom komfort codziennego funkcjonowania, ale i poprawiają estetykę ich uśmiechu oraz samopoczucie. Jeśli mają Państwo problemy związane z zębami zachęcamy serdecznie, aby odwiedzić nasz gabinet stomatologiczny w Brzesku lub Brzesku.